รู้จัก ChatGPT : AI จะเป็นอับดุลสำหรับครูแนะแนว (ได้ไหม?)

อ่านแล้ว: 784 ครั้ง

ยุคนี้ ใครๆ ก็พูดถึง AI

เทคโนโลยีที่พัฒนามากขึ้น อาจช่วยทำให้ชีวิตสะดวกสบายขึ้น ในขณะเดียวกันก็เป็นเรื่องสำคัญและจำเป็นที่เราทุกคนจะต้องเรียนรู้และปรับตัวให้ทันกับการเปลี่ยนแปลงต่างๆ โดยเฉพาะคุณครูที่ต้องรับบทหนัก เพราะนอกจากจะต้องเรียนรู้แล้ว ยังต้องปลูกฝังและดูแลนักเรียนของพวกเราให้สามารถใช้งานเทคโนโลยีอย่างเหมาะสมด้วย

แล้วครูแนะแนวควรทำยังไงดีนะ? วันนี้ แนะแนวฮับ จึงอยากชวนคุณครูมาทำความรู้จักกับเจ้าเทคโนโลยี AI ให้มากขึ้น โดยครั้งนี้ขอหยิบตัวที่ชื่อว่า ChatGPT มาแบ่งปันกันค่ะ (ยังมี AI อีกหลายตัว ที่มีความสามารถที่หลากหลายแตกต่างกันไป อยากรู้จักตัวไหนเป็นพิเศษ สามารถแจ้งแอดมินได้เลยนะคะ)

ชื่อภาพ

ChatGPT คืออะไร?

คือเทคโนโลยีปัญญาประดิษฐ์ (AI) ที่พัฒนาโดยบริษัท OpenAI เปิดตัวเมื่อช่วงปลายปี 2565
ย่อมาจากคำว่า "Chat" และ "Generative Pre-training Transformer" เป็น AI รูปแบบแชตบอท (Chatbot) ที่สามารถจดจำและดึงข้อมูลจากอินเทอร์เน็ต มาตอบคำถามและแก้ปัญหาให้กับผู้ใช้งานได้ เสมือนพิมพ์คุยโต้ตอบกัน
ตัวอย่างสิ่งที่ ChatGPT ทำได้และเป็นประโยชน์ ช่วยให้ชีวิตเราง่ายขึ้น เช่น การให้ข้อมูลเหมือนเวลาเราสืบค้นผ่าน Google แต่ที่ทำได้มากกว่านั้น คือ สามารถแก้โจทย์คณิตศาสตร์ แนะนำสถานที่ท่องเที่ยว แปลงาน เขียนโปรแกรมเบื้องต้น แต่งเพลง จัดทริปการเดินทาง รวมไปถึงผู้ใช้บางคนก็ชวน ChatGPT เล่นมุกตลก!
คำถามที่หลายคนเริ่มสงสัย คือ ChatGPT (รวมถึง AI ตัวอื่นๆ) จะแย่งงานมนุษย์ได้จริงหรือไม่ ซึ่งมีการศึกษาพบว่า คนทำงานมีโอกาสได้รับผลกระทบทั้งทางบวกและลบแน่นอน แต่จะอยู่ในสัดส่วนที่ต่างกันไป
จากการศึกษาของบริษัท OpenAI, ทีม OpenResearch และ University of Pennsylvania พบว่าอาชีพที่เสี่ยงจะถูกผลกระทบสูง เพราะ ChatGPT สามารถดึงข้อมูลมาประมวลผลแทนมนุษย์ได้ในเวลาอันสั้น เช่น นักแปล นักคณิตศาสตร์ ผู้เตรียมข้อมูลภาษี เจ้าหน้าที่พิสูจน์อักษร นักบัญชี นักข่าว ฯลฯ ในขณะที่อาชีพที่ไม่เสี่ยง มักเป็นอาชีพที่ใช้แรงงาน ซึ่งมนุษย์ยังต้องเป็นคนทำเอง เช่น นักกีฬา ช่างซ่อมมอเตอร์ไซค์ นักแล่ปลา ฯลฯ
บริษัทเทคโนโลยีเจ้าอื่นอีกมาก ที่พัฒนา AI ขึ้นมาเพื่ออำนวยความสะดวกในมนุษย์ ซึ่ง AI แต่ละตัวจะมีจุดเด่นที่ต่างกันไป เช่น ผู้ใช้สามารถใส่คำหรือข้อความลงไป ให้ AI ทำไฟล์นำเสนองาน จองตั๋วเครื่องบิน หรือสร้างรูปภาพขึ้นมาให้ได้ (เคยมีกรณีที่ถกเถียงกันมากในวงการศิลปะ เมื่อศิลปินบางคนใช้ AI วาดรูปเพื่อส่งประกวด!)

แหล่งอ้างอิง https://arxiv.org/pdf/2303.10130.pdf https://www.thairath.co.th/lifestyle/tech/2640561

ชื่อภาพ

ChatGPT กับโอกาสสำหรับวิชาแนะแนว

หากมองว่า ChatGPT เป็นตัวช่วย ก็อาจเป็นโอกาสในการทำงานแนะแนวได้สะดวกและน่าสนใจขึ้น ผ่านการใช้ Prompt เช่น

ใช้ประมวลผล ทำสถิติข้อมูลผู้เรียน
ใช้ช่วยออกแบบและร้อยเรียงหัวข้อเนื้อหาการเรียนการสอนในวิชาแนะแนว
ใช้สืบค้นข้อมูลอาชีพ เพื่อเพิ่มความรู้ เปิดโลกอาชีพที่หลากหลาย หรือข้อมูลอื่นๆที่เป็นประโยชน์ต่องานแนะแนว
ใช้เขียนแคปชั่นหรือตั้งชื่อเนื้อหาการเรียนการสอนและงานบริการสนเทศของงานแนะแนวให้น่าสนใจ
ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล แนวโน้มต่างๆ ในสังคม เสมือนที่ปรึกษาข้อมูลเพื่อประกอบการตัดสินใจ

หมายเหตุ Prompt คือ การเขียนข้อความหรือประโยคที่อธิบายสิ่งที่เราต้องการให้ AI สร้างสิ่งนั้นขึ้นมา หากเขียนละเอียด ชัดเจน ครอบคลุม ก็จะยิ่งทำให้ได้ผลลัพธ์ที่ดีขึ้น (ปัจจุบันเกิดทักษะ Prompt Engineering ที่สามารถสร้างเงินได้จากการคิดคำสำหรับสั่งการ AI)

ชื่อภาพ

จุดที่น่าสนใจและข้อควรระวัง สำหรับคุณครูแนะแนว

ความน่าสนใจ

เป็นเทคโนโลยีที่กำลังมาแรง มีการพัฒนาต่อเนื่อง และถูกนำไปใช้ในหลายวงการ หลายแพลตฟอร์ม และหลายโปรแกรมเครื่องมือ ในอนาคตอันใกล้จะมีตัวช่วยให้เราทำงานได้ง่ายและสะดวกขึ้น
มีแบบ plus และแบบฟรี (ตัวที่ฟรี อาจมีปัญหาคำตอบไม่ค่อยแม่นยำและระบบติดขัดบ้าง หากมีผู้เข้าใช้งานเป็นจำนวนมาก)
สามารถโต้ตอบด้วยภาษาไทยได้ แต่การแปลคำหรือเรียบเรียงประโยคยังติดขัดบ้าง

ข้อควรระวัง

เนื่องจากเป็นการทำงานด้วยการดึงข้อมูลจากอินเตอร์เน็ต ผู้ใช้จึงต้องมีทักษะ ความรู้ และวิจารณญาณในการใช้งาน รวมถึงต้องตรวจสอบความถูกต้องจากแหล่งอื่นที่น่าเชื่อถือ ควบคู่ไปด้วย (เท่าที่แอดมินลองใช้งานดู ข้อมูลที่ได้มีทั้งที่ถูกต้อง ถูกบ้างผิดบ้าง และผิดทุกจุดเลย ก็มีค่ะ)
เป็นเครื่องมือที่ใครก็สามารถเข้าใช้งานได้ และสามารถให้ทั้งคุณและโทษ เคยมีกรณีที่ผู้ใช้ทดลองให้ ChatGPT ทำการบ้านให้ ทำวิทยานิพนธ์ให้ และใช้ในการสืบค้นหรือพูดคุยหัวข้อที่ไม่เหมาะสม
ทุกอย่างดูง่ายแค่ปลายนิ้วและประหยัดเวลามาก ในขณะเดียวกันก็อาจลดทอนคุณค่าของความพยายามในการเรียนรู้ด้วยตนเอง การให้เวลาในการพัฒนาทักษะตนเอง การฝึกการจำ ฯลฯ

สามารถสมัครลองใช้งานได้ที่ https://chat.openai.com/auth/login

ชื่อภาพ

“ครูคะ อาชีพที่หนูอยากทำ จะโดน AI แย่งงานไหม”

นี่อาจเป็นหนึ่งในคำถามติดดาวประจำปี 2023 ที่นักเรียนอาจเริ่มมาขอคำปรึกษาจากครูแนะแนว ก็ว่าได้ค่ะ เพราะข้อมูลการวิเคราะห์และวิจัยจากหน่วยงานมากมายที่ระบุไปในทิศทางเดียวกันเลยว่า การมาของเทคโนโลยี AI ครั้งนี้ ไม่ใช่เรื่องไกลตัวเราอีกต่อไป ทุกอาชีพล้วนได้รับผล (ขึ้นอยู่กับว่าเป็นบวกหรือลบ) แม้คนที่ทำงานอาชีพเดียวกัน ก็อาจมีมุมมองที่ต่างกันก็ได้

แล้วครูแนะแนวอย่างเราจะทำยังไงดีนะ? แนะแนวฮับจึงมีแนวทางเล็กๆ น้อยๆ มาเสนอ เผื่อคุณครูจะนำไปใช้ชวนนักเรียนตั้งหลักให้พร้อมโต้คลื่นการเปลี่ยนแปลงที่จะมีมาอีกเรื่อยๆ ค่ะ

1.ตระหนัก ไม่ตระหนก (Awareness)

อัปเดตข่าวสารแบบมีสติเสมอเมื่อเจอข้อมูลใหม่ๆ เสพสื่ออย่างมีวิจารณญาณ เลือกข้อมูลที่มีแหล่งข้อมูลที่อ้างอิงได้ เชื่อถือได้
เป็นผู้เรียนรู้ที่พร้อมเปิดรับมุมมองความรู้ เครื่องมือใหม่ๆ แต่ก็ไม่ละเลยองค์ความรู้เก่า ที่อาจมองในมุมมองหรือประเด็นใหม่ๆ เพิ่มได้

2.ผู้ที่ปรับตัวได้คือผู้ที่จะอยู่รอด (Adaptibility และ Resilence skill)

เห็นความสำคัญของการปรับตัว ซึ่งต้องอาศัยเวลาและสภาพแวดล้อมที่เอื้อให้ได้ฝึกทักษะการปรับตัวกับการเปลี่ยนแปลง (ที่บางครั้งมาแบบฉับพลัน หรือเมื่อต้องพบความผิดหวัง ผิดแผน)
ฝึกฝนทักษะทั้งด้านการคาดการณ์ การคิดวิเคราะห์สถานการณ์ การวางแผนหลัก-แผนสำรอง การตัดสินใจ รวมถึงทักษะการแก้ไขปัญหาเฉพาะหน้า

3.การเข้าใจตัวเองยังเป็นสิ่งสำคัญ (Self-Understand/ Self-awareness)

เข้าใจตัวเอง ความฝัน ความคาดหวัง เรื่องที่สนใจ ความถนัดหรือจุดแข็งที่มี เรื่องที่ยังไม่ถนัดหรือยังทำได้ไม่ดีนัก และเท่าทันอารมณ์ความรู้สึกของตัวเอง รู้ว่าเวลาใดควรพักจอจากการเสพข้อมูล เวลาใดควรทำกิจกรรมอื่นที่ช่วยผ่อนคลายความตึงเครียด เป็นต้น
เข้าใจบริบทแวดล้อมรอบตัว ทั้งภูมิหลัง ความคาดหวัง หรือเงื่อนไขของครอบครัว ไปจนถึงบริบทที่กว้างขึ้น อย่างเทรนด์ กระแสสังคม

แนะนำเครื่องมือค้นหาตัวเองและออกแบบเส้นทางชีวิต คลิก https://a-chieve.org/doll-activity/map

4.ในวันที่ใจไม่ไหว พื้นที่ตรงนี้พร้อมโอบอุ้มเสมอ (Safe space และ Mental health)

ไม่ลืมว่านักเรียนยังมีคุณครูและเพื่อนคนอื่นๆ ในห้อง ที่จะคอยเป็นกำลังใจ พร้อมรับฟัง และพร้อมสนับสนุนเสมอ
ฝึกฝนพัฒนาทักษะการดูแลใจตัวเองและคนใกล้ตัว ให้สามารถลุกขึ้นยืนและสู้ชีวิตต่อได้อีกครั้ง

แนะนำเครื่องมือสำรวจอารมณ์ คลิก https://a-chieve.org/emotion-survey

ชื่อภาพ

หากยังไม่มั่นใจ อยากได้ที่ปรึกษาที่เข้าใจ คุณครูยังมีแนะแนวฮับนะคะ!

เราคือเพื่อนที่พร้อมสนับสนุนการทำงานแนะแนวแบบรอบด้าน ที่เข้าใจ เป็นพื้นที่ปลอดภัยและพึ่งพาได้ สำหรับครูทุกคน

พิเศษ! เปิดคอร์สออนไลน์ชวนคุณครูที่ต้องสอนแนะแนวทุกท่านมาเรียน

ชื่อภาพ

หลักสูตรการเรียนการสอนแนะแนวและการสร้างพื้นที่ปลอดภัย (Online)

ถ่ายทอดโดยเพื่อนครูแนะแนวผู้มีประสบการณ์ตรงในการนำไปใช้จนเห็นผลการเปลี่ยนแปลง พร้อมเคล็ดลับและคำแนะนำที่สามารถใช้ได้จริง

✅ เรียนฟรี

✅ ได้ไอเดียและกิจกรรมไปใช้สอนแนะแนว

✅ มีเกียรติบัตร

คลิกสมัครและเริ่มเรียนได้ที่ https://guidancehubth.com/courses