10 คำถามกระตุ้นความคิดสร้างสรรค์เปลี่ยนห้องเรียนเป็นห้องแห่งไอเดีย
หมวดหมู่: เครื่องมือข้อมูลด้านการสอน
Tags: ไอเดียการสอน
อ่านแล้ว: 713 ครั้ง
รู้ไหมว่า ความคิดสร้างสรรค์เป็นหนึ่งในทักษะที่สำคัญที่สุดที่ทุกคนบนโลกควรพัฒนา
ในการประชุมสภาเศรษฐกิจโลก (World Economics Forum) เคยพูดถึง 5 ทักษะที่จำเป็นที่สุดสำหรับการใช้ชีวิตในปี 2025 ซึ่งหนึ่งในนั้นก็คือ ทักษะความคิดสร้างสรรค์นี้เอง
แล้วห้องเรียนแนะแนวของเราล่ะ จะช่วยพัฒนาความคิดสร้างสรรค์ของนักเรียนได้ไหมนะ ? คำตอบ คือ ได้แน่นอนค่ะ เพราะหัวใจสำคัญของวิชาแนะแนว คือ การเปิดพื้นที่ให้นักเรียนได้ตั้งคำถาม และค้นหาคำตอบด้วยตนเอง โดยไม่มีการตัดสินว่าสิ่งนั้นผิดหรือถูก เป็นจุดเริ่มต้นของความกล้าคิด กล้าจินตนาการ
แนะแนวฮับ ชวนคุณครูแนะแนวมากระตุ้นพลังสร้างสรรค์ของเด็กๆ ให้พร้อมเป็นพลเมืองโลก ด้วย 10 คำถามกระตุ้นความคิดสร้างสรรค์เปลี่ยนห้องเรียนเป็นห้องแห่งไอเดีย จะมีคำถามอะไรบ้าง ไปดูกันเลย ! 😀
1 “ถ้าธานอสดีดนิ้ว อาชีพไหนจะเกิดขึ้นบ้าง และอาชีพไหนจะหายไปบ้าง”
*ธานอส คือ ตัวละครในจักรวาลภาพยนต์มาร์เวล ผู้มีอัญมณีวิเศษที่สามารถทำให้สิ่งมีชีวิตหายไปจากโลกนี้ ไอเดีย/ประโยชน์จากคำถามนี้ คือ
-
นักเรียนสามารถคิดเชื่อมโยงเหตุและผล ว่าหากมีอาชีพที่จะต้องเกิดขึ้นใหม่ หรือหายไป จะเป็นอาชีพอะไร และเพราะอะไร
-
ชวนนักเรียนเปรียบเทียบ “การดีดนิ้วของธานอส” ว่ามีความคล้ายกับสถานการณ์ใดในปัจจุบันหรืออนาคตที่ส่งผลให้เกิดอาชีพใหม่ หรือส่งผลให้บางอาชีพหายไป หากนักเรียนนึกไม่ออก คุณครูอาจจะให้ตัวอย่างได้ เช่น การกำเนิดของ AI หรือภาวะโลกร้อน เป็นต้น
2 “สิ่งประดิษฐ์หรือนวัตกรรมอะไร ที่จะคงอยู่นับแต่บัดนี้ ไปอีก 100 ปี”
ไอเดีย/ประโยชน์จากคำถามนี้ คือ
- นักเรียนสามารถจินตนาการ และคิดต่อยอดสิ่งใหม่ๆ ที่อาจจะเกิดขึ้น และสามารถเชื่อมโยงกับอาชีพที่สามารถสร้างสิ่งประดิษฐ์เหล่านั้นได้
3 “ถ้านักเรียนรวยเป็นเศรษฐีพันล้าน นักเรียนจะเอาเงินไปใช้ทำอะไรบ้าง”
ไอเดีย/ประโยชน์จากคำถามนี้ คือ
- ชวนนักเรียนคิดแบบไร้ข้อจำกัดถึงสิ่งที่นักเรียนอยากทำ ซึ่งเป็นการสะท้อนความชอบลึกๆ ภายในจิตใจของนักเรียน และช่วยให้คุณครูเห็นความชอบและความต้องการของนักเรียนมากขึ้นในการต่อยอดอาชีพในอนาคต
4 “ถ้านักเรียนสื่อสารกับมนุษย์ต่างดาวได้ นักเรียนจะถามอะไรมนุษย์ต่างดาว”
ไอเดีย/ประโยชน์จากคำถามนี้ คือ
- ท้าทายให้นักเรียนได้ฝึกตั้งคำถามกับสิ่งที่เหนือจินตนาการ โดยไม่จำกัดกรอบความคิด และอาจกระตุ้นการคิดวิเคราะห์ตามหลักเหตุผลทางวิทยาศาสตร์ได้ด้วย ซึ่งคุณครูสามารถช่วยขยายคำถามของนักเรียนให้ไปสู่คำถามอื่นๆ เช่น อาชีพที่อาจเกิดขึ้นเมื่อมนุษย์ย้ายไปอยู่ดาวอังคาร เป็นต้น
5 “ถ้านักเรียนสื่อสารกับมนุษย์ต่างดาวได้ คิดว่ามนุษย์ต่างดาวจะเตือนอะไรนักเรียนบ้าง”
ไอเดีย/ประโยชน์จากคำถามนี้ คือ
- ชวนนักเรียนฝึกคิดในมุมมองของบุคคลที่สาม แล้วกลับมาสะท้อนที่ตัวเราเอง ซึ่งจะช่วยให้นักเรียนมองเห็นความคิดหรือการกระทำของตนเองได้มากขึ้น
6 “ถ้าเปรียบเทียบความรู้สึกเป็นสี ความรู้สึกของนักเรียนจะเป็นสีอะไร เพราะอะไร”
ไอเดีย/ประโยชน์จากคำถามนี้ คือ
-ชวนให้นักเรียนสำรวจความรู้สึกของตนเอง เพื่อการรู้จักและเท่าทันความรู้สึกของตนเองมากขึ้น
7 “ถ้านักเรียนต้องอยู่กลางทะเลทราย 1 สัปดาห์ และสามารถพาเพื่อนไปได้อีก 5 อาชีพ นักเรียนจะเลือกพาอาชีพอะไรไป เพราะอะไร (จะเป็นอาชีพใหม่ก็ได้) ”
ไอเดีย/ประโยชน์จากคำถามนี้ คือ
- ชวนให้นักเรียนวิเคราะห์ทักษะและบทบาทที่สำคัญของแต่ละอาชีพที่จะพาไป ฝึกคิดวิเคราะห์สถานการณ์ที่เกิดขึ้น และสามารถคิดถึงอาชีพใหม่ๆ ได้อย่างไร้ข้อจำกัด
8 “ถ้านักเรียนสามารถเลือกเป็นตัวละครในหนัง หรือในหนังสือได้ 1 ตัว จะเลือกเป็นตัวละครอะไร เพราะอะไร”
ไอเดีย/ประโยชน์จากคำถามนี้ คือ
- ชวนให้นักเรียนสำรวจความเป็นตัวเองที่สะท้อนผ่านตัวละครนั้น ซึ่งอาจเป็นลักษณะนิสัย บุคลิกภาพ ความเชื่อ ความฝัน หรือความชอบที่อยากจะเป็นตัวละครนั้นๆ รวมถึงการให้นักเรียนออกแบบเส้นทางการพัฒนาตัวเองเพื่อให้เป็นตัวละคนตัวนั้นได้
9 “ถ้านักเรียนสร้างโลกใหม่ได้ หน้าตาของโลกใบนั้นจะเป็นยังไง จะมีอะไรที่แตกต่างไปจากโลกที่อยู่ปัจจุบัน”
ไอเดีย/ประโยชน์จากคำถามนี้ คือ
- เปิดโอกาสให้นักเรียนสะท้อนความคิดและความต้องการของตัวเอง ผ่านจินตนาการอย่างไร้ข้อจำกัด ทำให้ทั้งนักเรียนและคุณครูได้ค้นหาตัวเองในหลากหลายมุมมองมากยิ่งขึ้น ที่เป็นได้มากกว่ามุมของความชอบ หรือความถนัดเท่านั้น แต่ยังขยายไปสู่มุมมองอื่นๆ เช่น มุมมองต่อธรรมชาติ มุมมองต่อการเมืองสังคม มุมมองต่อเพื่อนมนุษย์ เป็นต้น
10 “ถ้าเด็กๆ เป็นคนสร้างกฎกติกาของโลกนี้ จะมีกฎอะไรบ้าง มีไว้เพื่อใครและเพราะอะไร”
ไอเดีย/ประโยชน์จากคำถามนี้ คือ
- เปิดโอกาสให้นักเรียนสะท้อนความคิดและความต้องการของตัวเอง อย่างมีเหตุและผล คุณครูยังสามารถชวนนักเรียนพูดถึงเรื่องของการตระหนักรู้ในการใช้อำนาจของตัวเอง ซึ่งอาจถอดบทเรียนออกมาเป็นการสร้างอำนาจร่วมกันในห้องเรียนได้อีกด้วย
นอกจาก 10 คำถามนี้ จะเป็นคำถามที่เสริมสร้าง และเปิดโลกจินตนาการของนักเรียนแล้ว ยังเป็นคำถามที่ทำให้ทั้งครูและนักเรียนได้รู้จักตัวตนของตนเองมากขึ้น ทั้งในแง่ของอาชีพ ความรู้สึก และความต้องการลึกๆ ภายในจิตใจ ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของวิชาแนะแนวในคาบเรียน
อย่างไรก็ตาม ขอให้คุณครูอย่าลืมที่จะ ‘สร้างพื้นที่ปลอดภัย’ ให้เกิดขึ้นภายในห้องเรียนเป็นอันดับแรกที่ทุกคนจะต้องแลกเปลี่ยนกันด้วยความเคารพ รับฟังเสียงของกันและกัน โดยไม่ตัดสินกันด้วยนะคะ 🙂
อ้างอิง
23 Mind-Bending Questions to https://www.moonbow.world/questions-to-encourage-creative-thinking/
พิเศษ! เปิดคอร์สออนไลน์ชวนคุณครูที่ต้องสอนแนะแนวทุกท่านมาเรียน
หลักสูตรการเรียนการสอนแนะแนวและการสร้างพื้นที่ปลอดภัย (Online)
ถ่ายทอดโดยเพื่อนครูแนะแนวผู้มีประสบการณ์ตรงในการนำไปใช้จนเห็นผลการเปลี่ยนแปลง พร้อมเคล็ดลับและคำแนะนำที่สามารถใช้ได้จริง
✅ เรียนฟรี
✅ ได้ไอเดียและกิจกรรมไปใช้สอนแนะแนว
✅ มีเกียรติบัตร
คลิกสมัครและเริ่มเรียนได้ที่ https://guidancehubth.com/courses
